Z dniem 1 stycznia 2019 r. w życie weszły przepisy ustawy z dnia 09 listopada 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w celu wprowadzenia uproszczeń dla przedsiębiorców w prawie podatkowym i gospodarczym („Nowelizacja”). Jedną ze zmian wprowadzonych Nowelizacją jest skrócenie terminów uprawniających podatników VAT do zastosowania tzw. „ulgi na złe długi”.
Co to jest ulga na złe długi?
Najprościej rzecz ujmując, ulga na złe długi jest instrumentem pozwalającym podatnikom VAT odzyskać podatek należny wynikający z faktur sprzedażowych, które nie zostały opłacone przez dłużników w terminie.
Prawo do odzyskania podatku należnego realizowane jest w oparciu o korektę podstawy opodatkowania. Korekta ta może zostać dokonana za okres, w którym wierzytelność można – zgodnie z postanowieniami ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług („VatU”) – uznać za wierzytelność, której nieściągalność została uprawdopodobniona.
Wierzytelności nieściągalne – przed i po Nowelizacji
Zgodnie z treścią art. 89a ust. 1a VatU w brzmieniu obowiązującym przed Nowelizacją, za wierzytelności nieściągalne, które dawały prawo do korekty wynikającego z nich VAT należnego, uznawano te wierzytelności, które nie zostały uregulowane lub zbyte w jakiejkolwiek formie w ciągu 150 dni od dnia upływu terminu jej płatności, określonego w umowie lub na fakturze. Nowelizacja natomiast skraca opisany powyżej 150 termin od dnia upływu wymagalności wierzytelności stanowiąc, iż za nieściągalne mogą zostać uznane wierzytelności przeterminowane o 90 dni.
Problematyczne przepisy przejściowe
Częstym problemem występującym wśród służb księgowych podatników, okazują się jednak przepisy przejściowe Nowelizacji, dotyczące wierzytelności nieściągalnych. Ów problem sprowadza się do ustalenia, względem których z wierzytelności przeterminowanych w roku 2018 stosuje się krótszy, 90 dniowy termin dla uznania ich za nieściągalne.
Zgodnie bowiem z art. 46 Nowelizacji, przepisy art. 89a ust. 1a i art. 89b ust. 1 – 2 VatU traktujące o nowych terminach po upływie których wierzytelność uznaje się za nieściągalną, stosuje się również do wierzytelności powstałych przed dniem 1 stycznia 2019 r., których nieściągalność została – zgodnie ze znowelizowanymi przepisami – uprawdopodobniona po dniu 31 grudnia 2018 r.
Innymi słowy, za wierzytelności nieściągalne dla celów prawa do korekty VAT w terminie 90 dni od upływu terminu ich płatności, uznać można te wierzytelności powstałe w roku 2018, które stały się wymagalne w terminie 90 dni poprzedzających dzień 31 grudnia 2018 r., tj. 03 października 2018 r.
Powyższe oznacza, iż od 1 stycznia 2019 r. te wierzytelności, których termin wymagalności przypadał najpóźniej na dzień 02 października 2018 r., mogą zostać uznane za nieściągalne po upływie 150 dni od terminu ich wymagalności, zaś wierzytelności których termin wymagalności przypadał najwcześniej 03 października 2018 r., mogą zostać uznane za nieściągalne po upływie 90 dni od terminu ich wymagalności.