Częstą praktyką realizowaną dziś w sektorze stoczniowym jest formuła kontraktu na budowę statku („SBC”) realizowana w ten sposób, że część konstrukcji (np. kadłub) budowana jest w jednym zakładzie produkcyjnym, zaś pozostałe elementy – w innych. Przedmiotem dzisiejszej publikacji jest właśnie sytuacja, w której stocznia prowadząca działalność w innym niż Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej („Podatnik unijny”) zleca przedsiębiorcy stoczniowemu zarejestrowanemu w Polsce w charakterze podatnika VAT czynnego i posiadającemu tu zakład produkcyjny („Podatnik”) wybudowanie kadłuba statku morskiego („Kadłub”), a następnie – dokonanie jego dostawy do siedziby Podatnika unijnego. Obaj podatnicy są zidentyfikowani w charakterze podatników VAT UE.
Przejście własności Kadłuba i moment jego dostawy dla celów VAT
Przejście własności Kadłuba i moment jego dostawy dla celów VAT
Realizacja SBC w opisanej powyżej formule w praktyce następuje w ten sposób, iż Podatnik realizuje budowę Kadłuba w swoim zakładzie produkcyjnym , w oparciu o kontrakt na budowę kadłuba („HBC”), a następnie dokonuje jego przemieszczenia bezpośrednio z terytorium Polski na terytorium państwa siedziby Podatnika unijnego. Praktyczne doświadczenie wskazuje, iż dostawa taka realizowana jest najczęściej według reguły Incoterms CIF. Wskazać jednak należy, iż HBC zwykle precyzuje, że przejście własności Kadłuba następuje wraz z podpisaniem Delivery and Acceptance Protocol, czyli dokumentu mocą którego nabywca (tu: Podatnik unijny) potwierdza należyte wykonanie HBC przez zbywcę (tu: Podatnika). W tym miejscu podkreślenia wymaga, iż brak takiej klauzuli w treści HBC skutkuje koniecznością uznania, że własność Kadłuba przechodzi na nabywcę w chwili przejścia na niego ryzyka za Kadłub, tzn. – zgodnie z Incoterms CIF – w momencie przekazania Kadłuba do transportu.
Moment dostawy Kadłuba dla celów VAT nastąpi na zasadach ogólnych, tzn. w myśl art. 19a ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług („VatU”) – w momencie przeniesienia jego własności przez Podatnika na rzecz Podatnika unijnego.
Transgraniczny charakter dostawy Kadłuba
Dostawa Kadłuba zrealizowana zgodnie z warunkami określonymi powyżej, stanowić będzie w mojej ocenie wewnątrzwspólnotową dostawę towarów („WDT”). Zgodnie bowiem z art. 13 ust. 1 VatU, przez pojęcie WDT rozumieć należy wywóz towarów z terytorium Polski celem dokonania ich dostawy na terytorium państwa członkowskiego innego niż terytorium Polski. Dostawą towarów, jest z kolei przeniesienie prawa do rozporządzania nimi jak właściciel (vide: art. 7 ust. 1 VatU). Innymi słowy, Dostawa Kadłuba spełnia wszystkie określone powyżej warunki, gdyż dokonana zostanie przez Podatnika na rzecz Podatnika unijnego, a w wykonaniu tej dostawy Kadłub zostanie wywieziony z terytorium Polski na terytorium innego niż Polska państwa członkowskiego Unii Europejskiej.
Stawka podatku i warunki jej zastosowania
Zważywszy, że dostawa Kadłuba dokonana w ramach prawnych opisanych powyżej, spełnia przesłanki uznania jej za WDT, Podatkowi w takiej sytuacji przysługuje prawo do zastosowania 0% stawki VAT, pod warunkiem jednak, że:
Podatnik unijny posiada właściwy i ważny numer identyfikacyjny dla transakcji wewnątrzwspólnotowych, nadany przez państwo członkowskie (nr VAT UE),
przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy Podatnik posiada w swojej dokumentacji dowody potwierdzające, że towary będące przedmiotem wewnątrzwspólnotowej dostawy (tu: Kadłub) zostały wywiezione z terytorium Polski i dostarczone do Podatnika unijnego na terytorium państwa członkowskiego innego niż terytorium Polski – dowodem takim jest Delivery and Acceptance Protocol,
Podatnik składając deklarację podatkową, w której wykazuje tę dostawę towarów (tu: Kadłub), jest zarejestrowany jako podatnik VAT UE.
Innymi słowy, w opisywanym stanie faktycznym, zastosowanie względem dostawy Kadłuba 0% stawki VAT przewidzianej dla WDT możliwe będzie pod warunkiem posiadania przez Podatnka dokumentów potwierdzających przewóz Kadłuba z terytorium Polski na terytorium innego państwa członkowskiego, dokumentów specyfikacyjnych Kadłuba oraz Delivery Acceptance Protocol.
Niespełnienie warunków formalnych WDT
Co istotne, 0% stawka VAT znajdzie w mojej ocenie zastosowanie także w przypadku, gdy Podatnik nie będzie posiadać dokumentów potwierdzających wywóz Kadłuba z Polski na terytorium innego państwa unijnego oraz dokumentów specyfikacyjnych Kadłuba. Jak bowiem stanowi przepis art. 83 ust. 1 pkt 3 VatU, względem dostaw części do pełnomorskich jednostek pływających i wyposażenia tych jednostek stosuje się szczególną, 0% stawkę VAT, jeżeli części lub wyposażenie są w nie wbudowywane lub służą ich eksploatacji. Zważywszy, że Kadłub stanowi w przedmiotowej sprawie część statku pełnomorskiego, wbudowaną w ten statek, do jego dostawy zastosowanie znajdzie 0% stawka VAT niezależnie od tego, czy dostawa ma charakter WDT czy też dostawy krajowej.
