Zdaniem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej („Dyrektor KIS”), wyrażonym w interpretacji indywidualnej z dnia 17 sierpnia 2017 r. nr 0114-KDIP2-2.4010.103.2017.1.SO, czynność objęcia przez podatnika udziałów bądź akcji w powiązanej spółce kapitałowej stanowi transakcję w rozumieniu przepisów o cenach transferowych.
Stan faktyczny
Z pytaniem do Dyrektora KIS o zakres obowiązku w zakresie cen transferowych, zwróciła się spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, której przychody lub koszty w rozumieniu przepisów ustawy o rachunkowości przekroczyły równowartość 2 mln euro („Podatnik”). W konsekwencji powyższego, Podatnik zobowiązany był do sporządzania dokumentacji podatkowej cen transferowych dla transakcji przeprowadzanych z podmiotami powiązanymi, pod warunkiem przekroczenia przez łączną wartość tych transakcji określonych kwotowo progów wartości („Progi istotności”).
We wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej Podatnik wskazał, iż posiada udziały w spółce kapitałowej, której wspólnicy (w tym Podatnik) planują podwyższenie kapitału zakładowego („Spółka”) w formie wniesienia wkładów w zamian za udziały Spółki o wartości nominalnej niższej niż wartość wniesionych wkładów. Podatnik wskazał nadto, iż powstała w ten sposób nadwyżka zostanie przelana na kapitał zapasowy Spółki.
Na gruncie opisanego powyżej stanu faktycznego, Podatnik powziął wątpliwość, czy opisana powyżej transakcja podwyższenia kapitału zakładowego w Spółce („Transakcja”) będzie - z perspektywy Podatnika - podlegała obowiązkowi dokumentacyjnemu w zakresie cen transferowych.
Stanowisko Podatnika
W ramach własnego stanowiska we wniosku wydanie interpretacji indywidualnej Podatnik wskazał, iż w jego ocenie w przypadku Transakcji nie powstaje obowiązek sporządzenia przez niego dokumentacji podatkowej cen transferowych, gdyż Transakcja nie ma charakteru handlowego i gospodarczego, wobec czego nie spełnia ona przesłanek uznania ją za „transakcję” w rozumieniu przepisów o cenach transferowych. Jednocześnie Podatnik powołał się na treść wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 26 września 2014 r. (sygn. akt: II FSK 2367/12), w którym NSA podkreślił, że realizacja postanowień umowy spółki, a także uchwał zgromadzenia wspólników co do zasady nie podlega ocenie organów podatkowych z punktu widzenia ich skutków prawnopodatkowych, a zatem względem Transakcji nie znajdą zastosowania przepisy o cenach transferowych.
Celem wzmocnienia swojego stanowiska Podatnik podkreślił nadto, iż wniesienie wkładu do Spółki nie stanowi operacji handlowej na gruncie przepisów podatkowych, gdyż jest transparentne podatkowo, a z uwagi na brak transakcji porównywalnych pomiędzy podmiotami niezależnymi, nie jest możliwe określenie, jakie warunki zostałyby uzgodnione w warunkach rynkowych.
Stanowisko Dyrektora KIS
W wydanej interpretacji indywidualnej, Dyrektor KIS uznał stanowisko Podatnika za nieprawidłowe. Uzasadniając swoje rozstrzygnięcie organ podniósł, iż zakres art. 9a ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych („CitU”) traktującego o cenach transferowych, obejmuje także nietypowe zdarzenia zachodzące pomiędzy podmiotami powiązanymi, w celu ich porównania z zachowaniami podmiotów niezależnych w tożsamych zdarzeniach.
Dyrektor KIS podniósł także, iż w myśl zasady arm’s lenght badanie, czy warunki ustalone pomiędzy podmiotami powiązanymi odpowiadają warunkom, jakie ustaliłyby w porównywalnych okolicznościach podmioty niezależne, dotyczy nie tylko transakcji, ale również innych zdarzeń, takich jak m.in. ustalenie praw do udziału w zyskach, jeżeli podstawą ustalenia tych warunków nie są czynniki rynkowe.
Finalnie organ podkreślił, iż pojęcie „transakcji” z perspektywy cen transferowych należy rozumieć szeroko. Uzasadniając ten pogląd organ powołał się na wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 10 stycznia 2012 r. (sygn. akt II FSK 1319/10), w którym podniesione zostało, iż „artykuł 9a ustawy o CIT pełni funkcję gwarancyjną, to znaczy, że gwarantuje podmiotom powiązanym, iż przedłożenie merytorycznie poprawnej dokumentacji pozwoli ocenić transakcje między nimi jako spełniające warunki transakcji rynkowych”.
Stanowisko Autora
Zdaniem Autora komentowana interpretacja indywidualna znajduje uzasadnione podstawy, choć uznanie Transakcji za transakcję w rozumieniu przepisów o cenach transferowych uznać należy za wątpliwe w świetle zasady zakazu stosowania wykładni rozszerzającej względem obowiązków podatkowych. Warto jednak wskazać, iż w myśl znowelizowanych przepisów o cenach transferowych, które obowiązują od 1 stycznia 2017 r., obowiązkowi dokumentacyjnemu podlegają nie tylko transakcje, ale również inne zdarzenia, których warunki zostały ustalone lub narzucone z podmiotami powiązanymi i mające istotny wpływ na wysokość dochodu albo straty. W tym względzie, w ocenie Autora, opisywana Transakcja spełniać będzie przesłanki uznania jej za owe „inne zdarzenie” i w konsekwencji - objęcia jej zakresem obowiązku dokumentacyjnego.