W praktyce, pobieranie przez armatorów zagranicznych Opłat lokalnych, rodzi wątpliwości dotyczące tego, czy usługi za które pobierane są Opłaty lokalne („Usługi”), podlegają opodatkowaniu VAT na zasadzie odwrotnego obciążenia, a jeżeli tak to jaką stawkę podatku należy uwzględnić, wykazując te usługi w deklaracji podatkowej.
Opłaty lokalne – miejsce świadczenia dla celów VAT
Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług („VatU”) nie przewiduje, względem Usług, szczególnych zasad ustalania miejsca ich świadczenia. Tym samym, względem Usług zastosowanie znajdą ogólne zasady określania miejsca świadczenia, przedstawione w art. 28b ust. 1 VatU. Przepis ten stanowi, iż miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej.
W świetle powyższego, w sytuacji gdy Usługi świadczone są przez armatorów na rzecz polskich podatników VAT, miejscem ich świadczenia jest Polska, jako miejsce siedziby podatnika. Opodatkowanie Usług winno zatem nastąpić w Polsce, według polskich przepisów oraz na podstawie przewidzianych tam stawek VAT.
Opłaty lokalne - stawki VAT
Stosownie do treści art. 83 ust. 1 pkt 9 – 9a w zw. z art. 83 ust. 1 pkt 19 – 21 oraz 23 VatU, 0% stawkę VAT stosuje się względem: (i) usług świadczonych na obszarze portów morskich polegających na obsłudze środków transportu morskiego lub służących bezpośrednim potrzebom ich ładunków, (ii) usług świadczonych na obszarze portów morskich, związanych z transportem międzynarodowym, polegających na obsłudze środków transportu lądowego oraz żeglugi śródlądowej lub służących bezpośrednim potrzebom ich ładunków, (iii) usług polegających na wykonywaniu czynności bezpośrednio związanych z organizacją eksportu towarów, a w szczególności wystawianiu dokumentów spedytorskich, konosamentów i załatwianiu formalności celnych, (iv) usług związanych bezpośrednio z importem towarów, w przypadku gdy wartość tych usług została włączona do podstawy opodatkowania, zgodnie z art. 30b ust. 4, z wyjątkiem usług w zakresie ubezpieczenia towarów, dotyczących importu towarów zwolnionych od podatku, (v) usług związanych bezpośrednio z eksportem towarów, dotyczących towarów eksportowanych polegających na ich pakowaniu, przewozie do miejsc formowania przesyłek zbiorowych, składowaniu, przeładunku, ważeniu, kontrolowaniu i nadzorowaniu bezpieczeństwa przewozu lub świadczonych na podstawie umowy maklerskiej, agencyjnej, zlecenia i pośrednictwa, dotyczących towarów eksportowanych oraz (vi) usług transportu międzynarodowego.
W świetle powyższego wskazać należy, iż spośród katalogu Usług jedynie te, które związane z przeładunkiem i obsługą kontenera w porcie stanowią usługi świadczone na obszarze portów morskich, polegające na obsłudze środków transportu morskiego lub służące bezpośrednim potrzebom ich ładunków. Z kolei w przypadku pozostałych Usług, brak jest ich bezpośredniego związku z potrzebami ładunkowymi, bądź eksportem lub importem tych ładunków. Nie spełniają one także przesłanek uznania ich za usługi transportu międzynarodowego, których podstawowym elementem jest niewystępujący w przedmiotowej sprawie przewóz towarów.
Innymi słowy, jedynie usługi portowe związane z przeładunkiem i obsługą kontenera w porcie podlegać będą opodatkowaniu VAT według 0% stawki VAT, a tym samym względem Opłat portowych związanych z przeładunkiem i obsługą kontenera w porcie, należy zastosować 0% stawkę VAT (Terminal handling ch. destination). Pozostałe Usługi podlegają opodatkowaniu według 23% stawki VAT, a tym samym względem opłaty gwarancyjnej za kontener, opłat za plombowanie kontenera, opłat za inspekcję i przegląd kontenera, opłat ISPS, opłat za inspekcję osprzętowania oraz opłaty za wystawienie kwitu wydawczego, należy zastosować 23% stawkę VAT.
