Pojęcie „bonu” i jego rodzaje dla celów VAT
Nowelizacja definiuje „bony” jako instrument, z którym wiąże się obowiązek jego przyjęcia jako wynagrodzenia lub części wynagrodzenia za dostawę towarów lub świadczenie usług, w przypadku którego towary, które mają zostać dostarczone lub usługi, które mają zostać wykonane, lub tożsamość potencjalnych dostawców lub usługodawców są wskazane w samym instrumencie lub określone w powiązanej dokumentacji, w tym w warunkach wykorzystania tego instrumentu.
Zgodnie z brzmieniem Nowelizacji, bony mogą mieć charakter bonów jednego przeznaczenia albo bonów różnego przeznaczenia.
Przez „bon jednego przeznaczenia” („SPV”) rozumieć należy bon, w przypadku którego miejsce dostawy towarów lub świadczenia usług, których bon dotyczy oraz kwota należnego podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze, z tytułu dostawy tych towarów lub świadczenia tych usług są znane w chwili emisji tego bonu. Innymi słowy, aby dany bon można było uznać za SPV bon ten musi określać konkretne miejsce dostawy towarów oraz konkretne towary, które są objęte tym bonem. W innym przypadku bowiem na dzień emisji bonu nie będzie znana stawka VAT oraz kwota należnego podatku z tytułu towarów objętych bonem.
Jeżeli natomiast dany bon nie posiada powyższych cech, stanowić będzie on tzw. „bon różnego przeznaczenia” („MPV”), który Nowelizacja definiuje jako bon inny niż bon jednego przeznaczenia.
Emisja oraz transfer bonu
Treść przepisów Nowelizacji przewiduje także wprowadzenie do ustawy definicji pojęć „emisji bonu” oraz „transferu bonu”. Pierwsze z nich oznacza w myśl Nowelizacji pierwsze wprowadzenie bonu do obrotu zaś przez drugi z ww. terminów rozumieć należy emisję bonu oraz każde przekazanie tego bonu po jego emisji.
Innymi słowy, emisją bonu w rozumieniu Nowelizacji jest przekazanie go przez emitenta pierwszemu odbiorcy, zaś przez transfer bonu rozumieć należy jego każde przekazanie.
Opodatkowanie VAT w przypadku SPV
Projektowane regulacje zawarte w Nowelizacji uzależniają skutki podatkowe emisji bonów od jego rodzaju. W stosunku bowiem do bonów SPV, Nowelizacja przewiduje fikcję prawną w myśl której już sam transfer SPV stanowi spełnienie świadczenia objętego tym bonem, a faktyczny moment dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, której dotyczy bon pozostaje bez znaczenia. W konsekwencji, stosownie do regulacji Nowelizacji, powstanie obowiązku podatkowego w przypadku SPV przypadać będzie na moment dokonania jego transferu.
Opodatkowanie VAT w przypadku MPV
Z kolei w przypadku MPV sytuacja prawna emitenta kształtuje się zgoła odmiennie, a mianowicie zarówno emisja MPB, jak również jego ewentualny, późniejszy transfer przez pierwszego odbiorcę, nie będzie podlegało opodatkowaniu VAT. Czynnością opodatkowaną będzie dopiero faktycznie przekazanie przez emitenta na rzecz posiadacza bonu towarów podlegających wymianie na bon lub wykonanie usług objętych bonem. Moment powstania obowiązku podatkowego w przypadku MPV w dalszym ciągu przypadać będzie zatem na faktyczny moment dokonania dostawy towarów objętych bonem lub wykonania usługi, której dotyczy bon.
Podsumowanie
Nadanie ram prawnopodatkowych obrotowi bonami jest jedną z najważniejszych kwestii będących przedmiotem regulacji Nowelizacji i niezwykle istotną materią z perspektywy sektora retail. Emisja bonu, rozumianego jako instrumentu, z którym wiąże się obowiązek jego przyjęcia jako wynagrodzenia za dokonanie czynności opodatkowanej, może generować implikacje podatkowe w postaci powstania obowiązku podatkowego już w momencie emisji bonu, czyli wydania go pierwszemu odbiorcy (jak w przypadku SPV) albo stanowić czynność neutralną podatkowo w przypadku której moment powstania obowiązku podatkowego zostaje odroczony do czasu wymiany bonu na towar lub usługę nim objętą (w przypadku MPV).
